Dit thema gaat over Nederland. Je leert hoe Nederland, met zijn huidige landsgrenzen, tot stand is gekomen, en welke historische personen en gebeurtenissen een belangrijke rol hebben gespeeld in dit ontstaansproces. Jullie gaan samen onderzoek doen naar en alles te weten komen over de geschiedenis van ons land – om er ten slotte achter te komen dat Nederland er pas sinds 1839 zo uitziet als nu!

Bij Geschiedenis leer je:

• dat er vroeger veel oorlogen zijn gevoerd
• dat het koningshuis verbonden is met de geschiedenis van Nederland
• waar het Wilhelmus als volkslied vandaan komt en hoe de tekst moet worden geïnterpreteerd
• hoe Nederland er vroeger uitgezien moet hebben
• wie Karel V, Maarten Luther, Willem van Oranje, Philips II, prins Maurits, Johan van Oldenbarnevelt, Frederik Hendrik, Napoleon Bonaparte, Lodewijk Napoleon Bonaparte en koning Willem I waren en wat hun rol is geweest bij het tot stand komen van Nederland
• over de Staten-Generaal
• dat het vreemd kan lopen in de geschiedenis'

Bij Aardrijkskunde leer je:

• dat Nederland er niet altijd uit heeft gezien zoals nu
• welke gewesten Nederland vroeger had
• dat Nederland ook overzeese gebieden heeft (gehad)
• hoe we topografische kaarten moeten lezen

Bij Internationaal leer je:

• over (voormalige) koloniën en overzeese gebieden van Nederland en andere Europese landen
• over slavernij en slavenhandel

Verkleed je als supporter van Oranje!

Jullie zijn allemaal gekleed in rood/wit/blauw of oranje. Alsof we Koningsdag gaan vieren of zogenaamd het Nederlands voetbalelftal gaan aanmoedigen.

Maar we gaan het volgende spel spelen

Spel: ‘Ik verklaar de oorlog aan…’

Benodigdheden:

• een bal
• krijt in vier kleuren
• een veld van 5 bij 5 meter met vrije speelruimte er omheen

Vier kinderen kiezen elk een ‘land’: Gelre, Utrecht, Zeeland of Friesland. Alle vier krijgen ze een eigen kleur krijt. Vraag ze om een speelveld te tekenen zoals hierboven. Het krijt wordt in de middencirkel gelegd. Met één voet gaat elk kind in het buitenste puntje van zijn eigen veld staan. Eén kind krijgt de bal.

Het kind met de bal roept: ‘Ik verklaar de oorlog aan…’ en noemt een van de andere drie landen, terwijl het de bal omhoog gooit. Het kind van het genoemde land loopt snel naar de bal, pakt hem en roept: ‘Stop!’. De andere kinderen lopen tegelijkertijd zo snel mogelijk van het veld weg totdat het woord ‘stop’ valt. Op het moment dat dat woord wordt geroepen, ‘bevriest’ ieder kind. Nu gaat het kind met de bal in de middencirkel staan.

Hij of zij kiest het kind dat het wil aanvallen. Dat kan het kind zijn dat het dichtste bij staat, maar het mag ook een ander kind zijn. Het gekozen kind gaat met de benen wijd staan. Het andere kind probeert de bal tussen de benen door te rollen. Lukt dit, dan mag het kind dat de bal had een stuk afkrijten (arceren) van het land van degene door wiens benen de bal is gerold; dat deel geldt dan als ‘veroverd’. Lukt het niet, dan mag het kind dat met de benen wijd stond een stuk afkrijten/veroveren van het land waaraan de oorlog was verklaard, oftewel dat van het kind dat met de bal rolde.

Het afkrijten (arceren) gebeurt vanuit de kniezit, een hand op de rug, vanaf de midden-cirkel of het eigen grondgebied (waaronder, later in het spel, ook de veroverde gebie-den). Wanneer het kind zijn evenwicht verliest tijdens het afkrijten en er een deel van zijn lichaam op de grond komt, dan telt het afkrijten niet en gaat het spel verder. Na het afkrijten krijgt het kind aan wiens land de oorlog was verklaard de bal, gooit deze omhoog en roept: ‘Ik verklaar de oorlog aan…’. En zo verder.

Dit is een oud-Hollands spel dat vroeger veel op schoolpleinen werd gespeeld.

Het lijkt een beetje op de geschiedenis van Nederland, met alle wederzijdse veroveringen en het steeds veranderen van de landsgrenzen! Over deze geschiedenis gaat het  de komende zes weken.

Als laatste activiteit voor dit startpunt gaan we een eigen versie van de Nachtwacht maken. De bedoeling is dat het een typisch Nederlands schilderij gaat worden. Dit zou je kunnen doen door veel rood, wit, blauw en oranje in het schilderij te gebruiken. 

Je krijgt een "puzzelstuk" met daarop een begrip dat met dit thema te maken heeft.

De vraag is nu: Wat weet je al over jouw puzzelstuk? Dat wat je al weet mag je op je puzzelstuk schrijven/tekenen. Weet je niets dan mag je het natuurlijk opzoeken of aan iemand anders vragen. 

Als je de informatie gevonden hebt mag je jou puzzelstuk op het andere puzzelstuk op het  bord prikken zodat we een grote puzzel met informatie over dit thema krijgen.

De Lage Landen

Rond het jaar 1100 bestond Nederland uit kleine landjes, de Lage Landen, oftewel de Nederlanden. Graven, hertogen en bisschoppen waren de baas over deze landjes. Om hun grondgebied te behouden of te vergroten werden huwelijken geregeld of er werd onderling strijd geleverd. In deze tijd waren vooral de bisschop van Utrecht en de graaf van Holland erg machtig. In het noorden woonden de Friezen, boeren die elkaar hielpen wanneer er een aanval dreigde. Zij bleven hierdoor onafhankelijk.

De Staten-Generaal

Rond 1400 veroverde Philips de Goede, een Franse hertog, grote delen van Nederland. Om het land bestuurbaar te maken, deelde hij Nederland in in gewesten en gaf hij ieder gewest de mogelijkheid om een afvaardiging te sturen naar de Staten-Generaal (Staten komt van standen, iedereen moet er deel van kunnen uitmaken; Generaal komt van algemeen). De Staten-Generaal moesten er onder andere voor zorgen dat er eenduidigheid kwam in alle verschillende manieren van besturen en in de regels die de verschillende gewesten handhaafden. Ieder gewest werd geleid door een stadhouder. De Staten-Generaal kennen wij nu nog als de Eerste en Tweede Kamer.

Karel de Vijfde

Karel de Vijfde werd door allerlei erfenissen al op jonge leeftijd een machtig man. Hij werd onder andere Heer der Nederlanden en koning van Spanje. Hij veroverde bovendien Gelre en Friesland, waardoor alle zeventien Nederlandse gewesten bij elkaar hoorden. Karel V regeerde van 1515 tot 1555. Na zijn dood werd hij opgevolgd door zijn zoon Philips II. Karel V en Philips II waren katholiek en traden streng op tegen de protestanten in hun koninkrijk.

De Tachtigjarige Oorlog (1568-1648)

Karel V wilde één koninkrijk met één godsdienst, het katholicisme. Hij vervolgde anders-denkenden (protestanten) en stelde allerlei strenge regels op waar deze ‘ketters’ zich aan moesten houden. Onder Philips II werd dit beleid nog eens verscherpt. Mede hierdoor, maar ook doordat de rooms-katholieke kerk steeds rijker werd (verkoop van aflaten, kerken vol pracht en praal, kerkelijke ambtsdragers die werelds leefden), groeide het verzet onder de protestanten. Dit werd nog verder gevoed door personen als Desiderius Erasmus (een Rotterdamse humanist die had verkondigd dat het in het christendom vooral om mensen ging) en Maarten Luther (een Duitse protestantse theoloog en reformator die zich in zijn beroemde 95 stellingen had uitgesproken tegen de katholieke leer en met name tegen de praktijk van de aflaten).

Een van de aanleidingen voor het sturen van een Spaans leger naar de Nederlanden – de opmars naar de Tachtigjarige Oorlog – was de Beeldenstorm in 1566; hierbij vernielden en verwoestten de protestanten uit onvrede een groot aantal beelden, kunstwerken en andere kostbaarheden in de kerken van de katholieken. Generaal van het 10.000 man tellende leger was de Spaanse hertog van Alva, namens Philips II. Het protestantse verzet in Nederland werd geleid door Willem van Oranje. Die zorgde ervoor dat Alva gaandeweg steeds meer steden verloor, bijvoorbeeld Den Briel in 1572 en Leiden in 1574.

Willem van Oranje werd in 1580 door Philips II vogelvrij verklaard, om op 10 juli 1584 te worden vermoord door Balthazar Gerards. Na zijn dood nam zijn nog jonge zoon prins Maurits zijn leiderschap over, bijgestaan door Johan van Oldenbarnevelt, raadpensionaris van de Staten-Generaal. Deze probeerde een einde te maken aan de kostbare oorlog; wat hij bereikte was een wapenstilstand die twaalf jaar duurde, van 1609 tot 1621, het zogeheten Twaalfjarig Bestand. Daarna werd het vechten weer hervat.

Toen prins Maurits in 1625 overleed, volgde zijn broer Frederik Hendrik hem op. Onder zijn leiding veroverden de Nederlanden meer en meer gebied terug op Spanje.

Prins Frederik Hendrik maakte het einde van de Tachtigjarige Oorlog in 1648 net niet meer mee. In dat jaar werd de Vrede van Münster gesloten. De tekst van het Twaalfjarig Bestand werd als uitgangspunt genomen en de Republiek der Nederlanden werd door Spanje als soevereine staat erkend. Het protestantse geloof werd de staatskerk van Nederland en alle katholieke goederen vervielen aan de overheid.

De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

In 1588 sloten de gewesten een verbond en richtten zij samen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden op, ook wel de Zeven Provinciën genoemd. Er waren eigenlijk acht gewesten: Friesland, Groningen, Overijssel, Gelre, Utrecht, Holland, Zeeland en Drenthe, maar deze laatste had geen stem in de vergadering. Brabant, Limburg en Zeeuws-Vlaanderen waren de ‘generaliteitslanden’: deze werden direct bestuurd door de Staten-Generaal.

Een republiek was een uitzondering in Europa in die tijd. De meeste landen werden geregeerd door vorsten. De opstandige gewesten hadden ook niet bewust naar een republiek gestreefd; ze wilden gewoon dat het weer werd zoals vroeger, toen de steden, gewesten en onderdanen hun eigen vrijheden en privileges hadden. Maar omdat ze er na de afzwering van Philips II niet in waren geslaagd om een vorst te vinden die hen een dergelijke maatschappij kon garanderen, waren de zeven gewesten vanaf 1588 maar gewoon als republiek doorgegaan.

Een van de hoogste ambten in de republiek was dat van de raadpensionaris, die functioneerde als een soort minister-president, minister van financiën en minister van buitenlandse zaken tegelijk. Daarnaast was er meestal nog een Oranje – prins Maurits, prins Frederik Hendrik – die het ambt van stadhouder bekleedde. Als hoog edelman uit het huis van Oranje-Nassau (en dus familie van Willem van Oranje), en opperbevel-hebber over de strijdkrachten, stak de stadhouder ver uit boven alle andere bestuurders en ambtenaren. Het waren de stadhouders die de klinkende militaire overwinningen op de Spanjaarden behaalden!

Stadhouder en raadpensionaris konden gemakkelijk met elkaar in conflict komen. Tijdens het Twaalfjarig Bestand gebeurde dat voor de eerste keer, met een dramatische uitkomst. Na een hooglopend politiek en religieus conflict liet stadhouder Maurits de raad-pensionaris Johan van Oldenbarnevelt arresteren op beschuldiging van landverraad. Op 13 mei 1619 werd hij onthoofd.

De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden kwam ten einde in 1795, toen Franse soldaten het land binnenvielen. Er ontstond een nieuwe staat: de Bataafse Republiek.

De Gouden Eeuw 

In de zeventiende eeuw maakte de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, ondanks de oorlog met Spanje tot 1648, een periode van bloei door op het gebied van handel, kunst en wetenschap. Met de Gouden Eeuw wordt meestal de periode van 1602 tot 1672 bedoeld, hoewel de exacte jaartallen variëren afhankelijk van de criteria die men hanteert. In het jaar 1602 werd de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) opgericht, waarmee Nederland veel geld zou gaan verdienen in de handel met Azië en uitgroeide tot een machtige zeevarende natie. Het jaar 1672 daarentegen was een rampjaar: 120.000 vijandige soldaten vielen de Republiek binnen vanuit Engeland, Frankrijk, Keulen en Münster. Dit luidde het einde in van de enorme economische voorspoed die het land sinds de oprichting van de VOC had gekend. Door gebruik te maken van onze waterlinie en dankzij een aantal succesvolle zeeslagen ging Nederland echter niet ten onder in de strijd. De Republiek bleef de wereldhandel beheersen tot in de eerste decennia van de achttiende eeuw.

Naast de VOC werd in 1621 ook de WIC opgericht, de West-Indische Compagnie, die handel dreef met Afrika en Amerika. Dankzij de VOC en de WIC ontstond er een grote en zeer rijke klasse van kooplieden. Dit opende deuren voor onder andere kunst, literatuur en wetenschap. Bekende namen uit de Gouden Eeuw zijn bijvoorbeeld Rembrandt van Rijn, Jan Steen en Johannes Vermeer (kunstschilders), Antonie van Leeuwenhoek (wetenschapper, ontwikkelde een eigen type microscoop), Christiaan Huygens (wiskundige, natuurkundige en astronoom), Joost van den Vondel (dichter en toneelschrijver), Jacob Cats (dichter), Jan Pieterszoon Sweelinck (componist en organist), Baruch Spinoza (filosoof en theoloog), Lodewijk, Abraham en Isaac Elsevier (uitgevers), en Abel Tasman (ontdekkingsreiziger).

Een andere bekende persoon uit deze tijd was de zeeheld Michiel de Ruyter, begonnen als bootsmansjongen, later schout-bij-nacht en koopvaarder, en uiteindelijk luitenant-admiraal, de hoogst mogelijke functie bij de marine. Hij vocht onder andere in de zee-oorlogen die tijdens de Gouden Eeuw woedden tussen Nederland en Engeland om de controle over zee- en handelsroutes.

De Bataafse Republiek

Aan het einde van de achttiende eeuw werd de Republiek bestuurd door regenten, een groep edelen die zichzelf steeds verder verrijkten ten koste van het volk en die zichzelf en elkaar de beste baantjes toespeelden. Stadhouder Willem V, prins van Oranje, hield de heerschappij van deze aristocratie in stand. Rond 1781 deden de opstandige patriotten echter een greep naar de macht; zij wilden een meer democratisch bestuur, met vertegenwoordigers van alle klassen en godsdiensten. Als staatsgezinden (tegen-standers van de prinsgezinden) vonden zij ook dat het Wilhelmus en het dragen van oranje kleding verboden moest worden.

Toen het leger van de koning van Pruisen, de zwager van Willem V, de Republiek in 1787 binnenviel om de opstand van de patriotten de kop in te drukken, vluchtten veel patriotten naar Frankrijk. Daar maakten ze kennis met de ideeën van de Franse Revolutie, zoals de eenheidsstaat, scheiding van kerk en staat, gelijke rechten en individuele vrijheid.

In 1795 trok een Frans leger de Republiek binnen, met in zijn kielzog de eerder gevluchte patriotten. Daarop vluchtte Willem V naar Engeland, en de regenten werden afgezet. Ons land werd een vazalstaat van Frankrijk en heette vanaf dat moment de Bataafse Republiek, afgeleid van het Germaanse volk der Bataven dat ooit in Nederland had gewoond. Er werden bestuurlijke hervormingen doorgevoerd en sommige ideeën uit de Franse Revolutie werden ook hier verwezenlijkt. Voor de gewone man veranderde er echter weinig. Toen in 1806 de Fransman Lodewijk Napoleon (broer van de beroemde keizer Napoleon) werd aangesteld als koning van Holland, betekende dat het einde van de Bataafse Republiek.

Het koninkrijk Holland

Ondanks de hervormingen tijdens de Bataafse Republiek bleven veel mensen arm en daardoor groeide er weer nieuw verzet. Om het land in de hand te kunnen houden, stuurde de Franse keizer Napoleon in 1806 zijn broer Lodewijk Napoleon naar de Republiek en stelde hem aan als koning over het nieuwe Holland. In 1810 werd het koninkrijk Holland alweer ontbonden.

Uit deze periode stammen een aantal belangrijke zaken die we nu nog kennen, zoals een grondwet, de naamgeving van individuele personen (burgerlijke stand), en maten en gewichten (meter en kilo). Ook besloot koning Lodewijk dat Amsterdam de hoofdstad van het land moest worden. Hij vestigde zich daar in het Paleis op de Dam. Dit besluit is altijd overeind gebleven; zodoende is Amsterdam nog steeds de hoofdstad van Nederland.

Nederland deel van Frankrijk

In 1810 vond Napoleon het nog steeds niet goed gaan met Nederland: er was nog te veel verzet. Ook vond hij dat zijn broer Lodewijk de Franse belangen niet voldoende behartigde. Daarom riep hij hem terug, ontbond het koninkrijk Holland en lijfde het in bij zijn Franse keizerrijk. Toen Napoleon in 1813 werd verslagen, werd Nederland weer onafhankelijk. 

Koninkrijk der Nederlanden 

In 1813, nadat Napoleon was verslagen en verbannen, keerde de prins van Oranje, de zoon van de in 1795 gevluchte stadhouder Willem V, vanuit Engeland terug naar Nederland. Deze Willem I werd koning van het Koninkrijk der Nederlanden, het huidige Nederland en België.

Willem I probeerde de Nederlandse taal als bindmiddel te bevorderen om meer eenheid te creëren binnen het koninkrijk; in sommige delen van het land sprak men immers Frans of Duits. De neerlandisatiepolitiek van Willem I stuitte echter op veel verzet, met name onder het Franstalige deel van de bevolking. Ook op andere terreinen streefde Willem I naar een centralistische staat, maar Nederland was nou eenmaal niet een eenheid met één taal, één cultuur, één godsdienst en één geschiedenis. Wel gold voor iedereen de nieuwe grondwet die Willem I vlak na zijn aantreden had ingevoerd. Ook introduceerde hij de leeuw en de rood-wit-blauwe vlag als staatssymbolen voor het hele land.

In 1830 begon België met een strijd voor onafhankelijkheid, die het in 1839 won. Zo ontstond in 1839 het Nederland met de landsgrenzen zoals we die nu nog kennen.

Ik ben in staat  de gebeurtenissen, mensen en veranderingen uit de behandelde perioden binnen een chronologisch raamwerk te plaatsen

Je kiest samen met je duo een gebeurtenis of persoon uit de Nederlandse geschiedenis. Let erop dat het tussen 1100- 1840 is. Als bronnen kunnen jullie de tijdlijn in de klas en de website www.entoen.nu/po gebruiken.

Hebben jullie de persoon of gebeurtenis gevonden schrijf dit op een kaartje (krijg je van de juf) en bewaar deze voor het einde van de les.

In de tweede les ga je verder met informatie verzamelen of starten met het schrijven van de samenvatting. Dit kan deze les nog op de computer getypt worden en geprint. Als je de samenvatting en genoeg informatie hebt dan kun je alvast aan de slag met het ontwerpen van de kaft. 

Individuele opdracht (3e les):
Je gaat een ontwerp maken voor een kaft van een boek dat over je persoon of gebeurtenis gaat.

Waar moet je op letten:
-Voorkant moet direct aanspreken (interessante afbeeldingen, pakkende titel)
- Op de achterkant van de kaft moet een korte samenvatting van het boek staan maar verklap nog niet het einde.

-Op de achterkant van het boek komt ook een korte biografie van de denkbeeldige schrijver. Die schrijver kan jijzelf zijn of iemand uit die tijd.

Tip: Kijk op de achterkant van een boek hoe een samenvatting of biografie eruitziet 

Ik weet dat het vak Geschiedenis zich bezighoudt met het verleden in relatie tot het heden

Opdracht:

1e les

Je krijgt per groepje een thema: geld, kleding, vervoers-middelen, eten, speelgoed, school of schrijfkunsten. Je gaat samen onderzoeken hoe deze voorwerpen er van vroeger tot nu uitzien. Deze ga je opeenvolgend tekenen en beschrijven op een groot vel. Uiteindelijk presenteren jullie dit aan de rest van de groep in de tweede les.

2e les

Je krijgt nu nog de tijd om de laatste dingen af te maken en je voor te bereiden op de presentatie. 

Ik ken de karakteristieke kenmerken van bepaalde periodes en culturen/beschavingen 

1e en 2e les:

Opdracht:

Met je groepje ga je onderzoek doen naar het voormalig prinsdom Orange, een klein stadje in Zuid-Frankrijk. Je verwerkt dit op een muurkrant. De antwoorden op de vragen moeten we kunnen terugvinden op de muurkrant.

Waarom erfde Willem van Oranje dit prinsdom?

Op welke leeftijd erfde hij het en wat ging hij er toen mee doen?

Wanneer nam hij de naam ‘Van Oranje’ aan?

Wat was voor Willem van Oranje de symbolische waarde van het prinsdom en wat was de praktische waarde ervan?

Hoe groot was het prinsdom?

Verbleef Willem van Oranje er regelmatig?

Had hij er een kasteel of een landgoed of iets dergelijks?

Uit wat voor landschap(pen) bestond het prinsdom? Waren er bergen, rivieren, bossen?

Woonden er mensen in dorpjes?

Hoe lang is er een band blijven bestaan tussen Orange en het Nederlandse koningshuis?

3e les:

Opdracht:

Je gaat in tweetallen een stamboom maken om de bloedlijn tussen Koning Willem Alexander en Willem van Orange in beeld te brengen. Je gaat hiervoor informatie op internet en in boeken opzoeken. Let er op dat je bij elk persoon het geslacht, het geboortejaar en sterfjaar opzoekt zodat je dit tijdens de volgende les in jullie stamboom kunt plaatsen. Laat ook in je stamboom zien wie er op de troon heeft gezeten.

4e les:

 Opdracht:

Jullie gebruiken de informatie die jullie opgezocht hebben om  de stamboom te tekenen. Zorg ervoor dat bij elk persoon het geslacht, het geboortejaar en het sterfjaar zichtbaar is. Laat ook in je stamboom zien wie er op de troon heeft gezeten. 

Ik kan een kaart tekenen waarbij ik ook een legenda maak.

Opdracht 1 :
Je gaat op zoek naar historische kaarten van Nederland en op zoek naar de verschillende met de kaart van het huidige Nederland.  Je gaat in je tweetal op een A4 de verschillen met woorden duidelijk maken. Wat valt jullie op ten aanzien van: de provincies ( aantal, grootte), de steden, de verhouding water/land, havengebieden, de loop van rivieren, landsgrenzen en plaatnamen.

Opdracht 2:
Je gaat in tweetal een historische kaart van Nederland tekenen. Er worden 5 verschillende kaarten getekend. Je hoort jullie onderwerp van de juf.

Let op: kleur de verschillende provincies/ gewesten in verschillende kleuren.

Nabespreking:
- Bespreek de verschillende kaarten en laat de kinderen ze ophangen aan de tijdlijn.

- Bespreek samen nog eens het startpunt. Op welke plek op de tijdlijn zou het spel ‘Ik verklaar de oorlog aan...’ moeten komen?

Leerdoel:
Ik kan oude kaarten gebruiken om conclusies te trekken.

Zoek met je maatje uit wat er niet klopt aan de naam “ Rebupliek der Zeven Verenigde Nederlanden’’.Doe dit door naar oude kaarten te kijken en schrijf er een opstel over. Onderstaande punten moeten zeker in jullie opstel terugkomen:
- Informatie (bijv. de namen)  over de provinciën/ gewesten
- Oppervlakte/ grondgebied ( Zeeland en Flevoland)
- Ligging in Nederland van de gewesten/ provincies

Schrijf hier op papier of over in minimaal 30 zinnen.

Deze websites kunnen een handig aanknopingspunt bieden:
www.entoen.nu/republiek
www.entoen.nu/republiek/po

www.wazamar.org/Nederlanden/zeven-prov.htm --> Op deze website is een kaart van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden te vinden.

Leerdoel:
Ik kan uitleggen hoe bepaalde plaatsen door verplaatsing van goederen en mensen met elkaar verbonden zijn.

Je gaat met je groepje een muurkrant maken over oude koloniën van Nederland. De antwoorden op onderstaande vragen moeten zeker op jullie muurkrant terug te vinden zijn.

- Van wanneer tot wanneer hoorde het gebied/land bij Nederland? Heet het nu hetzelfde als vroeger?

- Op welk continent ligt het gebied/land?

- Wat is of was een belangrijke haven of stad in dit gebied/land? Welk klimaat heerst er?

- Welke taal wordt (en/of werd) er gesproken?

- Welke munteenheid wordt er in dit gebied/land gebruikt?

- Welke grondstoffen zijn er belangrijk? 

Let op:

Maak het jaar van de onafhankelijkheid goed zichtbaar

De leerlingen zijn in staat om aan te geven hoe het leven van mensen in het ene land of in de ene groep wordt beïnvloed door de activiteiten van andere landen of groepen.

Opdracht

Je gaat uitzoeken in welke landen op de wereld er Nederlands, Spaans, Portugees, Frans en Engels gesproken wordt.

 - Zoek uit sinds wanneer deze talen in de landen worden gesproken.

- Hoe zou dat komen denk je.

Kleur op de wereldkaart.

kleur

land

Landen waar ook die taal gesproken wordt.

geel

Spanje/ Spaans

kleur die ook geel

rood

Frankrijk/ Frans

Kleur die ook rood

groen

Groot Brittannië/Engels

Kleur die ook groen

oranje

Nederland/ Nederlands

Kleur die ook oranje

paars

Portugal/ Portugees

Kleur die ook paars

Schrijf een kort verslag van je bevindingen voor je IPC wand.

Bruikbare site: https://wikikids.nl/Frans

Je kunt Frans vervangen door Engels, Spaans enz.

Leerlingen zijn in staat om aan te geven hoe het leven van mensen in het ene land of de ene groep wordt beïnvloed door activiteiten van andere landen of groepen.

Ook deze taak maak je alleen.

Je gaat een aflevering van schooltv over de slavernij bekijken. Klik hiervoor op de link in de box met filmpjes bij dit thema. 

Daarna ga je opzoek naar antwoorden op vier vragen.

Deze antwoorden vul je in op de kijkwijzer (deze krijg je van de juf) 

Hierna ga je een gedicht schrijven over slavernij.

Een makkelijke vorm van een gedicht is een ..elfje…

https://www.poezieverrijkt.nl.elfje